Muzyka klasyczna to termin, który odnosi się do tradycyjnej muzyki zachodniej z formalnie wyszkolonymi muzykami grającymi na instrumentach fizycznych i formalnie zapisanymi na arkuszach muzycznych. Odróżnia się ją od muzyki popularnej i ludowej. Kategoria ta obejmuje wiele gatunków, z których najbardziej powszechne to kanony, koncerty, symfonie, opery, sonaty i balety.
Korzenie zachodniej tradycji muzyki klasycznej sięgają IX wieku naszej ery. Wcześniej o teorii muzyki pisali greccy i rzymscy filozofowie, ale Kościół chrześcijański w Europie celowo chciał oderwać się od tej tradycji, gdyż kojarzyła się ona z ich pogańskimi wierzeniami. Najwcześniejszą formą zachodniej muzyki chrześcijańskiej był chorał gregoriański, monofoniczny rodzaj muzyki, w którym chór mężczyzn śpiewał tę samą melodię. Nie używano żadnych instrumentów, gdyż one również były uważane za pogańskie. Najwcześniejszymi instrumentami, które zaczęto stosować w muzyce świeckiej w Europie były instrumenty dęte drewniane, takie jak flet i rejestrator, a także niektóre instrumenty strunowe, głównie lutnia.
Epoka renesansu (ok. 1400 - 1600) przyniosła dwie istotne zmiany: wykorzystanie instrumentów przez muzyków kościelnych oraz zapisy muzyczne. Wraz z wynalezieniem arkuszy muzycznych utrwalanie muzyki nie odbywało się już w formie ustnej, ale w znacznie trwalszej i bardziej precyzyjnej formie pisemnej. Powszechnymi gatunkami w tym czasie były msze i motety, ale także niektóre utwory świeckie, takie jak chansons (we Francji), madrygały (we Włoszech) i villancicos (w Hiszpanii). Wtedy też powstała klasyczna tonalność europejska, czyli praktyka układania nut w akordy durowe lub molowe, która do dziś dominuje w większości muzyki popularnej na świecie. Do znanych kompozytorów renesansowych należą Claudio Moneverdi i Josquin des Prez.
Renesans przeszedł w erę baroku na początku XVII wieku. Dał on początek takim gatunkom jak opera, czyli gatunkowi muzyki z narracją, a także kantata, koncert i sonata. Najbardziej znanymi kompozytorami baroku byli Johan Sebastian Bach i Johann Pachelbel z Niemiec oraz Antonio Vivaldi ze swoim słynnym koncertem skrzypcowym "4 pory roku" z Włoch. Po baroku nastąpił tak zwany "okres klasyczny", oznaczający konkretnie muzykę od połowy XVIII do początku XIX wieku w tym rozumieniu tego słowa. Mamy tu takich artystów jak Ludwig van Beethoven z Niemiec i jego 9 symfonii, Wolfgang Amadeus Mozart z Austrii (część Świętego Cesarstwa Rzymskiego w tym czasie) z wieloma operami, utworami kameralnymi i symfoniami własnego autorstwa, czy Joseph Hayd, również z Austrii.
W XIX wieku nastąpiła w muzyce europejskiej epoka romantyzmu. Richard Wagner z Niemiec, Piotr Iljicz Czajkowski z Rosji tworzyli w tym okresie swoje opusy. Tak samo jak Węgier Ferenc Liszt z Imperium Habsburgów, który przez wielu uważany jest za pierwszą na świecie prawdziwą gwiazdę muzyki, koncertującą dla rozentuzjazmowanych tłumów. Nadreakcja niektórych na występach wirtuoza fortepianu określana była jako "Lisztomania". Znany jest z Rapsodii węgierskich.
Przechodząc do XX wieku, mamy okres modernistyczny, a następnie postmodernistyczny. Obecnie, w XXI wieku, najbardziej słuchaną wersją współcześnie pisanej muzyki klasycznej są partytury filmowe.
MUZYKA
Oczywiście, przy tak wielu gatunkach muzycznych obejmujących ponad tysiąclecie, nie sposób dokonać jakichkolwiek uogólnień, które dotyczyłyby ich wszystkich, a które nie byłyby trywialne. Wymieńmy jednak kilka.
Muzyka klasyczna wykorzystuje instrumenty fizyczne. Najczęściej są to skrzypce, altówka, kontrabas, fortepian, organy, flet, trąbka, rogi, bębny i cymbały. Utwór klasyczny może mieć również wokal, zarówno solowy, jak i śpiewany przez chór. W części historycznej tego artykułu wspomnieliśmy o znaczeniu europejskiej tonalności, która jest praktyką układania nut w akordy durowe lub molowe.
SŁYNNI ARTYŚCI
Niektórzy z najbardziej znanych współczesnych artystów muzyki klasycznej mają tendencję do komponowania partytur filmowych. Niemiec Hans Zimmer napisał muzykę do takich filmów jak "Gladiator" (2000), "Mroczny Rycerz" (2008), czy "Interstellar " (2014). Amerykanin John Williams stworzył muzykę do wszystkich dziewięciu filmów z serii " Gwiezdne wojny", które ukazały się w latach 1977-2019, a także do "Poszukiwaczy zaginionej Arki" (1981) i "Parku Ju rajskiego" (1993).
Słynny włoski tenor Andrea Bocelli nie jest znany z muzyki filmowej, raczej ze śpiewania utworów operowych i wydawania oryginalnej muzyki pop. Jego operowy klasyk pop "Con te partirò" z 1995 roku stał się jednym z najlepiej sprzedających się singli w historii muzyki, sprzedając się w 12 milionach egzemplarzy na całym świecie.
